Balkan ve Ege Uygulama ve Araştırma Merkezi

Balkanlar tarih boyunca çok çeşitli dil, din ve etnik kökene mensup halklara ev sahipliği yapmış kültürel açıdan çok zengin bir bölgedir. Ayrıca, Türk ve dünya tarihinin şekillenmesinde de önemli bir rol oynamıştır. Balkanlarda Türk varlığı ortaçağlara kadar uzanmakla birlikte modern Balkanların oluşumunda bilhassa Osmanlı döneminin büyük bir etkisi vardır. Keza günümüzde de Türkiye ve Balkan ülkeleri tarihi, sosyal ve kültürel açıdan birbirilerinin ayrılmaz bir parçasıdır ve pek çok alanda Osmanlı mirasının halen varlığını sürdürdüğü bir bölgedir. Diğer taraftan, Türkiye’nin, özellikle son yıllarda Balkan ülkeleri ile olan ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesine büyük bir önem verdiği aşikârdır.

Çanakkale, Osmanlıların Rumeli’ye geçiş noktası olduğu gibi, yüzyıllar boyu Anadolu ve Balkanlar arasında bir köprü vazifesi görmüştür. Ayrıca, Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecine girmesinden sonra Balkan muhacirlerinin en yoğun olarak iskân edildiği şehirlerin başında gelmektedir. Buna Cumhuriyet döneminde Balkanlardan yaşanan göçler ve bilhassa 1989 yılında Bulgaristan’dan yapılan göç de dâhildir. Keza, Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra Osmanlı Devleti’nin Balkan Savaşları ile kaybettiği bölgelerden on binlerce Türk ve Müslümanın gönüllü olarak Osmanlı ordusuna yazıldıkları ve Çanakkale cephesinde de savaştıkları malumdur. Nitekim Çanakkale Şehitlikleri bunun açık bir kanıtıdır. Dolayısıyla Çanakkale, Balkanlara yalnızca coğrafi olarak değil, aynı zamanda gönülden de bağlıdır. Diğer taraftan Çanakkale, Ege Denizine kıyısı bulunması bakımından Türk-Yunan ilişkilerinde de müstesna bir yere sahiptir. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, kurulduğu şehrin tarihi misyonuna uygun şekilde Türkiye’nin en önde gelen üniversitelerinden birisi olma yolunda hızla ilerlemektedir.

Üniversitelerin başlıca amaçlarından birisi ulusal ve uluslararası değerlerin araştırılıp gün yüzüne çıkarılmasına katkı sunmaktır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi de Balkanlar’da Osmanlı tarihi ve kültürel mirasının bilincinde olarak ülkemizin uzun vadeli hedefleri doğrultusunda eğitim, bilim ve kültür alanında Balkanlar’a büyük önem vermektedir ve Türkiye’nin Balkanlara açılan bir penceresi olmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda üniversitemiz, Türkiye ve Balkan ülkeleri arasındaki tarihi ve kültürel bağların güçlendirilmesine ve karşılıklı akademik ilişkilerin geliştirilmesine katkı sunmaya hazırdır ve bunu gerçekleştirebilecek gerekli altyapı ve birikime sahiptir. Nitekim 2012 yılında üniversitemiz Sosyal Bilimler Enstitüsü, Disiplinlerarası Bölgesel Araştırmalar Anabilim Dalı bünyesinde açılan Balkan Araştırmaları Yüksek Lisans Programı, ülkemizde Balkan araştırmaları konusunda açılan ilk yüksek lisans programı olma özelliği taşamaktadır. Bu doğrultuda üniversitemiz tarafından atılan bir diğer adım ise Balkan ve Ege Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin kurulmasıdır.

Balkan ve Ege Uygulama ve Araştırma Merkezi, 21 Şubat 2017 tarihli ve 29986 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan yönetmelik ile yürürlüğe girmiştir.

Merkezimizin başlıca faaliyet alanları şunlardır:

• Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nin Balkanlarda etkin bir şekilde tanıtımı.
• Balkan ve Ege Araştırmalarını teşvik etme.
• Balkanlar ve Ege konusunda akademik ve bilimsel toplantılar tertip etme.
• Balkanlar ve Ege ile ilgili akademik platformlarda üniversitemizi temsil etme.
• Balkan üniversiteleriyle akademik ve bilimsel iş birliği imkânlarının geliştirilmesi.
• Balkan ülkelerindeki üniversitelerle ortak lisansüstü eğitim programları açılması.
• Balkan üniversiteleriyle öğrenci ve öğretim üyesi değişimi.
• Balkan ülkelerindeki sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapılması.
• Üniversitemizde okuyan Balkan uyruklu öğrenci sayısının arttırılması.